Eigen kracht is eigenlijk een basisthema. Want begint niet alles met eigen kracht? Een kind zoekt voortdurend de grenzen op van zijn of haar mogelijkheden. Wat kun je zelf? Wat moet je nog leren? Kinderen worden al op jonge leeftijd geconfronteerd met allerlei keuzes. Dan is het best handig om te weten welke kwaliteiten je bezit. Maar dit thema van de lesmethode Krachtbronnen gaat een paar stappen verder: wat moeten mensen zelf kunnen? En hoe vind je je kracht weer terug als je het allemaal even niet meer ziet zitten? Al deze aspecten van Eigen kracht, komen aan bod in dit thema.
Er is een belangrijk verschil tussen talenten en kwaliteiten. Als je kinderen naar elkaars talenten vraagt, worden vaak antwoorden gegeven in de categorie: ‘Eline kan mooi zingen’, of ‘Jor kan goed voetballen’. Maar niet iedereen heeft de gave om mooi te kunnen zingen of goed te kunnen voetballen. Ieder kind heeft echter wél kwaliteiten: dingen die je goed kunt zoals doorzetten, de humor van iets inzien, of behulpzaam zijn. Als je je bewust bent van jouw kwaliteiten, heb je daar je hele leven wat aan!
Eigen kracht gaat hand in hand met kleine en grote verantwoordelijkheden. Pak jij een snoepje uit de snoeptrommel als je ouders er niet zijn? Het is mooi zo’n vraag te bespreken aan de hand van een oud verhaal, zoals het bijbelverhaal over Adam en Eva. Eva kwam voor eenzelfde soort dilemma te staan: Zou ze van de appel eten? Of toch gehoorzamen en dat lekkere stuk fruit aan de boom laten hangen? Dit soort ‘basisverhalen’ zijn geschikt voor zowel christelijke als openbare scholen. Ze bieden de mogelijkheid tot verdieping en verbreding.
Maar verantwoordelijkheden die met eigen kracht samenhangen gaan veel verder dan het pakken van een snoepje. Wie zorgt er bijvoorbeeld voor oudere mensen als ze dat zelf niet meer kunnen? De Nederlandse verzorgingsstaat wordt steeds meer een participatieÂsamenleving en er komen meer en meer mantelzorgers. Dit soort abstracte begrippen worden concreet gemaakt met opdrachten zoals die over ‘oma Thea’, waarbij leerlingen horen dat ieder gezinslid een eigen mening heeft over de vraag waar oma Thea moet gaan wonen. Het is de uitdaging om kinderen zelf te leren nadenken en argumenten te laten geven bij hun standpunten.
Als je dan zelf een mening hebt gevormd, is het nog een hele klus om bij die mening te blijven. Zeker als de mensen om je heen er een andere mening op na houden.
Hoe moeilijk is het om in deze tijd van sociale druk je eigen weg te gaan? Om vast te houden aan je mening? Of om toch van mening te durven veranderen als iedereen razend enthousiast is over iets wat jij had bedacht?
Het is makkelijk praten over je eigen kracht als je goed in je vel zit. Maar wat als je je helemaal niet zo sterk voelt? Kinderen kunnen op jonge leeftijd al last krijgen van stress en burnÂout klachten. Kinderen in de bovenbouw realiseren zich: ik heb invloed, maar ook verantwoordelijkheden. Dat kan heel stressvol zijn. Het is goed om stil te staan bij manieren waarop je je eigen kracht weer kunt terugvinden. Door muziek bijvoorbeeld, door gebed of meditatie óf door anderen die jou er weer bovenop helpen. Kennis hierover opdoen is zinvol, maar het werkt het beste als kinderen dit alles ook echt zelf kunnen ervaren!
De bovengenoemde onderwerpen zijn onder andere verwerkt in zes lessen van het thema Eigen kracht, waarbij sociaal-emotionele ontwikkeling, levensbeschouwing en burgerschap in elke les een plek hebben. Kinderen leren over de verschillende aspecten van eigen kracht aan de hand van creatieve werkvormen, muziek, animatiefilmpjes, populaire jeugdboeken, luisterverhalen, groepsopdrachten en filosofische gesprekken.
